ارزش افزوده یکی از انواع مالیات است. ارزش افزوده در واقع مالیات بر مصرف محسوب میشود. تولیدکننده محصولات و حتی توزیعکنندگان محصولات باید مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت کنند. در واقع این مبلغ از مشتری گرفته میشود و توسط تولیدکنندگان و توزیعکنندگان برای دولت ارسال میشود. یعنی در نهایت مشتری یا مصرفکننده کالا بابت خرید کالا مالیات میپردازد. در این مقاله قرار است به نحوه بررسی اعتبار گواهی ارزش افزوده بپردازیم و نحوه دریافت گواهی ارزش افزوده را توضیح دهیم.
گواهی بر ارزش افزوده چیست؟
حتمأ پیش از این وقتی در حال خرید یک کالا یا خدمت بودهاید با این مسئله روبهرو شدهاید که بعد از دریافت صورتحساب از فروشنده متوجه افزایش مبلغ خرید شدهاید.
این مبلغ با عنوان مالیات بر ارزش افزوده به فاکتور شما اضافه شده است.
حتی زمانی که یک بسته اینترنتی خریده باشید هم با این هزینه که به عنوان مالیات بر ارزش افزوده شناخته میشود و بر روی فاکتور رسمی اضافه میشود روبهرو شدهاید.
این مالیات به تمام کالاها و خدماتی که در مقابل پول دریافت میشود تعلق دارد.
بر طبق قانون، افراد و شرکتهایی مجاز به دریافت مبلغ گزارش ارزش افزوده هستند که مجوز لازم آن را دریافت کرده باشند.
این مجوز همان گواهی مالیات بر ارزش افزوده است.
افراد یا شرکتهای متقاضی باید برای دریافت گواهینامه ارزش افزوده، از کلیه مراحل ثبتنام و تکمیل پرونده مالیات بر ارزش افزوده گذشته باشند.
گواهی ارزش افزوده یکی از عناصر تشکیلدهنده نظام مالیاتی است.
تمام واحدهای اقتصادی که به تولید یا توزیع کالا میپردازند باید این مجوز را دریافت کرده باشند.
اگر یک کسبوکار مجوز یا همان گواهی ارزش افزوده را دریافت نکرده باشد، اما مالیات دریافت کرده باشد مرتکب کاری غیرقانونی شده است.
گواهی ارزش افزوده با نام گواهینامه ارزش افزوده نیز شناخته میشود.
گواهینامه ارزش افزوده پس از ثبتنام و تکمیل پرونده مالیاتی به متقاضی ارائه میشود.
اعتبار گواهینامه ارزش افزوده چقدر است؟
با تشخیص حوزه مالیات ممکن است گواهینامههای ارزش افزوده با اعتبارهای 6 ماهه یا یکساله برای متقاضیان صادر شوند.
بررسی اعتبار گواهی ارزش افزوده را همواره در برنامه خود داشته باشید و در صورت پایان اعتبار، نسبت به تمدید گواهی ارزش افزوده اقدام کنید.
خریداران محصولات و خدمات نیز میتوانند در هنگام خرید محصول یا خدمت موردنظر خود، گواهی ارزش افزوده را از فروشنده درخواست کنند.
خریدار باید بعد از تأیید اعتبار گواهی ارزش افزوده نسبت به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده اقدام کند.
چه افرادی موظف به پرداخت ارزش افزوده هستند؟
7 مرحله برای مشمولین پرداخت ارزش افزوده وجود دارد که به شرح زیر هستند:
• مشمولین مرحله اول:
1. وارد کنندگان
2. صادرکنندگان
3. کلیه فعالان اقتصادی
که مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات آنها در سال 1386 سه میلیارد ریال یا بیشتر بوده است، و یا مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات آنها در پنج ماه آغازین سال 1387، یک میلیارد و 250 میلیون ریال یا بیشتر بوده است در دوره اول اجرای قانون مشمول شدهاند.
• مشمولین مرحله دوم مالیات بر ارزش افزوده:
1. کلیه اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی، صرف نظر از میزان فعالیت که مشمول مرحله اول ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیده بودند
2. تمام شاغل به فعالیت در هر یک از موضوعات مندرج در بند الف ماده 96 قانون مالیاتهای مستقیم (به غیر از فعالیتهای معاف موضوع ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده)
3. کارخانهها و واحدهای تولیدی که دارای جواز کسب و پروانه بهره برداری صادر شده
4. اشخاصی که از معادن بهره برداری میکنند
5. خدمات دهندگان حسابرسی، حسابداری و مالی
6. اشخاصی که عضو جامعه حسابداران رسمی ایران باشند
7. شرکتهای خدمات مدیریتی و مشاورهای
8. شرکتهایی که خدمات انفورماتیک، نرم افزاری و سخت افزاری ارائه میدهند
9. هتلها و متلهای سه ستاره به بالا
10. مؤسسات تجاری و صنعتی که در داخل و خارج از کشور دارای نمایندگی هستند.
• مشمولین مرحله سوم مالیات بر ارزش افزوده:
کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که براساس شرایط فراخوانهای مرحله اول و دوم ثبت نام، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیدهاند.
در صورتی که در سال 1387 یا 1388 مجموع فروش کالاها و خدمات معاف و غیرمعاف آنها سه میلیارد ریال و بالاتر میباشد، مشمول مرحله سوم ثبت نام و اجرای قانون از تاریخ اول فروردین ماه سال 1389 خواهند بود.
• مشمولین مرحله چهارم:
1. کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بر اساس شرایط فراخوانهای مرحله اول، دوم، سوم، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیدهاند،
در صورتی که شاغل در برخی از فعالیتهای موضوع بند (ب) ماده 96 قانون مالیاتهای مستقیم باشند، با هر میزان فروش یا درآمد، مشمول مرحله چهارم ثبت نام بوده و مکلف به ثبت نام و اجرای قانون و انجام تکالیف و مقررات قانون مالیات بر ارزش افزوده از جمله صورت حساب، محاسبه، درج و وصول و عوارض متعلقه به صورت دورهای از اول مهرماه 1389 میباشند.
2. فروشندگان طلا و جواهر
3. صاحبان کارگاههای صنعتی (اعم از صنفی و غیرصنفی که دارای حداقل برق سه فاز 50 آمپر باشند)
4. فروشندگان آهن آلات
5. صاحبان متل و هتلهای دوستاره و هتل آپارتمان
6. صاحبان نمایشگاهها و فروشگاههای خودرو و بنگاه معاملات املاک
7. صاحبان تالارهای پذیرایی و رستورانها صاحبان تعمیرگاههای مجاز خودرو
8. چاپخانه داران
9. صاحبان دفاتر اسنادرسمی
10. صاحبان دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی
11. صاحبان سینماها، تماشاخانهها و مکانهای تفریحی و ورزشی
12. صاحبان مراکز ارتباطات رایانهای، دفاتر خدمات ارتباطی و دفاتر خدمات دولت الکترونیک، پلیس +10 دفاتر خدمات الکترونیک شهر
13. افرادی که صاحب کارگاه های صنعتی هستند
14. اشخاصی که به صورت حقیقی یا حقوقی صاحب مشاغل ساختمانی، تأسیسات فنی و صنعتی، نقشه کشی و محاسبات فنی و نظارتی هستند
15. مشاغل لیتوگرافی، صحافیها، خدمات چاپ و گرافیستها
16. افرادی که صاحب مراکز ارتباطات رایانهای هستند
17. وکلا، کارشناسان مترجم رسمی دادگستری، مشاوران حقوقی و حسابداران رسمی
18. کسانی که به شغل واسطه گری یا دلالی مشغولند یا کارگزار هستند
19. محققان و پژوهشگرانی که طرحهای تحقیقاتی تهیه و تنظیم میکنند
20. اشخاصی که صاحب مراکز فرهنگی، فرهنگسراها و کانونهای حرفهای هنری هستند
21. صاحبان آزمایشگاهها، خدمات پزشکی، خدمات بهداشتی و آرایشی
• مشمولان مرحله پنجم:
کلیه اشخاص حقوقی که براساس شرایط مرحله اول، دوم، سوم، چهارم ثبت نام، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیدهاند، در صورتی که هر یک از سالهای 1387،1388 یا 1389 مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات آنها یک میلیارد ریال و بیشتر باشد مشمول مرحله پنجم ثبت نام و اجرای قانون از اول مهرماه سال 1390 خواهند بود.
• اشخاص حقوقی و حقیقی (صرف نظر از مبلغ فروش سالانه) موضوع ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم که به فعالیتهای زیر اشتغال دارند:
1. چلوکبابیها
2. سالنهای غذاخوری
3. سفره خانههای سنتی
4. اغذیه فروشیهای زنجیرهای با مالکیت واحد و یا نام و نشان عنوان تجاری واحد فارغ از مساحت محل کسب و کار و نوع مجوز
• مشمولین مرحله هفتم:
کلیه اشخاص حقوقی فعال با هر حجم از فروش یا درآمد که به موجب فراخوانهای قبلی تاکنون برای اجرای قانون فراخوان نشدهاند، مشمول اجرای قانون خواهند شد.
اشخاص حقوقی که بعد از تاریخ اجرای فراخوان نیز ایجاد، تأسیس و به ثبت میرسند و یا شروع به انجام فعالیت میکنند، در صورت فعالیت با هر حجم از فروش یا درآمد (کالا و خدمات) از اولین دوره مالیاتی بعد از شروع فعالیت (عرضه و ارائه خدمات) مشمول اجرای قانون میباشند.
معافیتهای مالیاتی بر ارزش افزوده
بر طبق ماده ۱۲ از فصل دوم قانون مالیات بر ارزش افزوده،معافیتهای داده شده بر اساس عرضه کالاها و ارائه خدمات زیر میباشد و همچنین واردات آنها حسب مورد نیز از پرداخت مالیات معاف است:
1. محصولات کشاورزی فرآوری نشده.
2. دام و طیور زنده، آبزیان، زنبورعسل و نوغان.
3. انواع کود، سم، بذر و نهال.
4. آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات و سویا، شیر، پنیر، روغن نباتی و شیرخشک مخصوص تغذیه کودکان.
5. کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ، تحریر و مطبوعات.
6. کـالاهای اهـدایی به صـورت بلاعـوض به وزارتـخانهها، مؤسـسات دولتـی و نهادهای عمومی غیردولتی با تأییـد هیـأت وزیران و حـوزههای علمیه با تأیـید حوزه گیرنده هدایا.
7. کالاهایی که همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات، وارد کشور میشود. مازاد بر آن طبق مقررات این قانون مشمول مالیات خواهد بود.
8. اموال غیر منقول.
9. انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات درمانی (انسانی، حیوانی و گیاهی) و خدمات توانبخشی و حمایتی.
10. خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیاتهای مستقیم.
11. خدمات بانکی و اعتباری بانکها، مؤسسات و تعاونیهای اعتباری و صندوقهای قرضالحسنه مجاز و خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورسها و بازارهای خارج از بورس.
12. خدمات حمل و نقل عمومی مسافری درون و برونشهری، جادهای، ریلی، هوایی و دریایی.
13. فرش دستباف.
14. انواع خدمات پژوهشی و آموزشی که طبق آئیننامهای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانههای علوم تحقیقات و فناوری، امور اقتصادی و دارایی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزش و پرورش و کار و امور اجتماعی ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب قانون مالیات بر ارزش افزوده به تصویب هیأت وزیران رسیده باشد.
15. خوراک دام و طیور.
16. رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاهها براساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت راه و ترابری و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب قانون مالیات بر ارزش افزوده به تصویب هیأت وزیران رسیده باشد.
17. اقلام با مصارف دفاعی (نظامی و انتظامی) و امنیتی براساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیأت وزیران رسیده باشد.
نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده
ارزش افزوده از سال 87 با نرخ 3 درصد آغاز شد و به مرور زمان این درصد افزایش پیدا کرد تا به امروز که نرخ مالیات ارزش افزوده به 9 درصد رسیده است.
از این نرخ 6 درصد به عنوان مالیات ارزش افزوده و 3 درصد به عنوان عوارض ارزش افزوده تقسیم میشود.
مدارک مورد نیاز برای ثبت نام و دریافت گواهی برای ارزش افزوده
1. کد اقتصادی
2. کپی مدارک اعضای شرکت (کپیهای شناسنامه و کارت ملی)
3. آگهی تأسیس شرکت
4. وکالتنامه
5. آدرس کامل سکونت پیمانکار
6. آخرین تغییرات شرکت
7. تلفن ثابت و همراه پیمانکار و مدیرعامل
8. کد پستی پیمانکاری
9. کد پستی دفتر و در صورت نبود آن، کد پستی محل فعالیت یا منزل
10. گواهی صلاحیت یا نام شرکت در سایت
11. نام بانک شرکت
12. نام شعبه
13. شمارهحساب
14. تلفن رییس هیئتمدیره
15. آخرین تغییرات
16. مدارک آخرین اعضا
مراحل ثبت ارزش افزوده
فعال اقتصادی پس از احراز شرایط مشمولیت ثبت نام بایستی به سامانه اینترنتی عملیات الکترونیکی مالیات بر ارزش افزوده به آدرس www.evat.ir مراجعه و در قسمت انجام پیش ثبت نام با توجه به نوع شخصیت خود حسب مورد اقدام به تکمیل فرم پیش ثبت نام اشخاص حقیقی یا حقوقی، نمایند.
مراحل اخذ گواهی مالیات بر ارزش افزوده
1. ثبت نام اولیه ارزش افزوده شرکت
2. دادن برگ ثبت نام اولیه همراه با مدارک لازم
3. ثبت نام مرحله دوم پس از آمدن رمز عبور
4. دادن کلیه مدارک زیر برای اداره دارایی
• اظهار نامه برای سه ماهههای سالهای قبل از تأسیس تا سالی که قرار است ارزش افزوده ثبت نام و گواهی صادر شود
• برگ اولیه و مرحله دوم ثبت نام و شناسه کاربری و رمز عبور
• نامه (به شرح زیر)
5. کپی کلیه قرار دادها برای ثبت نام مرحله آخر و صدور گواهی ارزش افزوده
تمدید گواهی بر ارزش افزوده از طریق سامانه گواهی ارزش افزوده
1. وارد سامانه گواهی ارزش افزوده به آدرس evat.ir شوید.
2. گزینه درخواست گواهینامه را انتخاب کنید.
3. در مرحله بعد، برای ورود نام کاربری و کلمه عبور که قبلاً در زمان ثبتنام دریافت کرده بودید را وارد کنید.
4. سپس فرم درخواست گواهینامه ثبتنام را میبینید.
5. شماره اقتصادی را در آن وارد کرده و اطلاعات دیگر را تکمیل کنید.
6. گزینه «دارای گواهینامه مالیات بر ارزش افزوده هستم» را انتخاب کنید.
7. اطلاعات آخرین گواهی ارزش افزوده خود را وارد کنید.
8. گزینه ثبت درخواست را انتخاب کنید و از فرم درخواست خود پرینت بگیرید.
9. در نهایت کد پیگیری به شما اعلام میشود که میتوانید از آن جهت پیگیری درخواست خود استفاده کنید.
موارد تخلف در قوانین مالیات بر ارزش افزوده
بر طبق مادههای ۳۵، ۳۶، ۳۷ و ۳۸ قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده به جرائم مالیات بر ارزش افزوده، موارد زیر تخلف در قوانین مالیات بر ارزش افزوده هستند و مشمول مجازاتهای خواهد بود:
1. پرداخت مالیات متعلق
2. پرداخت جریمه تأخیر
3. تسلیم اظهارنامه هر دوره مالیاتی، حداکثر تا یک ماه پس از پایان دوره و پرداخت مالیات و عوارض فروش
استعلام گواهی بر ارزش افزوده برای اطمینان از صحت گواهی
برای استعلام گواهی نامه ارزش افزوده شرکتها، میتوانید وارد سایت www.evat.ir شوید.
پس از وارد شدن به سایت شماره اقتصادی جدید و شماره ملی را وارد کرده و سپس روی گزینه جستجو را کلیک نمود تا نتایج به دست آمده نمایش داده شوند.
برای این که گواهی نامه ارزش افزوده مودیان باید دارای شرایط خاص و معینی باشند تا گواهی ارزش افزوده برای آنان صادر شود.
گواهی برای ارزش افزوده، بخش مهم نظام مالیاتی کشور
یکی از منابع مهم درآمد دولتها، درآمدهای مالیاتی ناشی از مالیات بر ارزش افزوده است.
دولتها با دریافت مالیات به صورت مستمر میتوانند خدمات ضروری برای جامعه را با ثبات و با برنامه ریزی مناسب ارائه دهند.
نظام مالیاتی یک منبع درآمد قابل اتکا برای دولت است.
از مزیتهای این مالیات سادگی وصول و پرداخت آن نسبت به سایر انواع مالیاتها است.
سامانه مالیات بر ارزش افزوده
متقاضیان میتوانند به سامانه https://www.evat.ir مراجعه کنند.